Kalendarium 26 lipca
- 1030 – urodził się Stanisław ze Szczepanowa, polski duchowny katolicki, biskup krakowski, patron Polski, święty
- 1376 – Książę Janusz I Starszy wydał w Zakroczymiu przywilej dla mieszczan warszawskich na wybudowanie łaźni miejskiej i czerpanie z niej dochodów na potrzeby miasta i jednocześnie zastrzegł sobie prawo do bezpłatnego korzystania z niej raz w tygodniu.
- 1400 – Król Władysław II Jagiełło zainaugurował działalność odnowionej Akademii Krakowskiej.
-
1844 – urodził się Stefan Drzewiecki, polski inżynier, wynalazca (zm. 1938)
- 1885 – Władze pruskie wydały nakaz wysiedlenia z terytorium państwa wszystkich Polaków mających obce obywatelstwo. Początek tzw. rugów pruskich.
- 1887 – W Warszawie ukazał się pierwszy podręcznik języka esperanto Unua Libro (Pierwsza Książka), autorstwa Ludwika Zamenhofa (pod pseudonimem „Doktoro Esperanto”).
- 1918 – I wojna światowa: na wniosek dowództwa wojsk niemieckich okupujących Gruzję została rozwiązana Polska Oddzielna Brygada na Kaukazie.
- 1944 – Oddział AK pod dowództwem mjr Mariana Bernaciaka ps. „Orlik” wyzwolił Ryki spod okupacji niemieckiej.
- 2016 – 85-letni emerytowamy ksiądz Jacques Hamel został zamordowany w kościele w miejscowości Saint-Étienne-du-Rouvray na przedmieściach Rouen w północnej Francji przez dwóch islamskich terrorystów, którzy zostali następnie zastrzeleni przez policję.
Stefan Drzewiecki rozpoczął prace nad konstrukcją nowego okrętu podwodnego. Efekt swej pracy zaprezentował w roku 1877 w Odessie. Była to pierwsza jednostka podwodna (jednoosobowa) poruszana siłą ludzkich mięśni – śmigłem wprowadzanym w ruch za pomocą napędu nożnego. Pierwszą jej załogę stanowił sam konstruktor, który na oczach publiczności przepłynął pod okrętem wojennym zacumowanym w porcie. Drzewiecki był też pierwszym, który zastosował peryskop w okręcie podwodnym. Przez kolejne piętnaście lat konstruktor pracował dla rosyjskiej marynarki wojennej, ulepszając swoje wynalazki (prawie co rok pojawiały się kolejne jednostki o coraz większej wyporności) i wprowadzając dalsze pionierskie, takie jak: pierwszy czteroosobowy okręt podwodny (1881), pierwszy okręt podwodny o napędzie elektrycznym (1888), wraz z Aleksym Kryłowem projekt niezatapialnego okrętu podwodnego o napędzie parowym i wyporności 120 ton (uhonorowany pierwszą nagrodą na Konkursie Międzynarodowym w Paryżu w roku 1898). Od roku 1877 pod kierunkiem Drzewieckiego zbudowanych zostało 50 czteroosobowych okrętów podwodnych. Jednak wobec niemożliwości zrealizowania w Rosji wielu planów konstrukcyjnych, Drzewiecki zdecydował się w roku 1892 na powrót do Francji, do paryskiego Auteuil.
Powrót nie był kresem prac wynalazcy nad żeglugą podwodną i kresu jego wpływu na marynarkę rosyjską. W 1901 admiralicje Rosji i Francji wprowadziły u siebie wyrzutnie torped na sprężone powietrze jego konstrukcji, a jeszcze w 1908 Rosjanie zbudowali okręt podwodny według jego projektu o wyporności 350 ton i napędzie spalinowym. Jednym z ostatnich projektów Drzewieckiego z dziedziny żeglugi morskiej był okręt podwodny „wodopancerny”, którego pancerz składać się miał z wlanej w przestrzeń między blachami wody, w zamierzeniu wynalazcy mającej doskonale amortyzować uderzenie. Projekt nigdy nie doczekał się realizacji.
Był już cenionym wynalazcą w dziedzinie żeglugi morskiej (wspomniane wyrzutnie torped). Tymczasem już w Rosji rozpoczął się okres fascynacji Polaka aeronautyką. Drzewiecki był pierwszym naukowcem (co jest faktem mało znanym), który stwierdził, że możliwy jest lot maszyny cięższej od powietrza. Miał to być według niego płatowiec poruszający się z odpowiednią prędkością i tworzący z kierunkiem ruchu kąt natarcia. W 1887 (jeszcze w Petersburgu) napisał pierwszą pracę z dziedziny lotnictwa – Aeropłany w prirodie („Samoloty w przyrodzie”), która nie spotkała się ze szczególnym uznaniem rosyjskiego środowiska naukowego. W roku 1892 wydana została po francusku (jak wszystkie następne prace Polaka) kolejna, tak jak poprzednia będąca efektem obserwacji ptaków – Les oiseaux considérés comme des aeroplanes animés(„Ptaki jako żywe samoloty”). Zawiera pogłębione matematycznie uzasadnienie poglądów wyrażonych przez autora w pracy poprzedniej, omawia kwestie oporu powietrza i daje pojęcie o optymalnym kącie nachylenia skrzydeł. Jedno z ostatnich większych dzieł naukowych wynalazcy – L’aviation de demain („Lotnictwo dnia jutrzejszego”) – wielu zainteresowanych uważa za pierwsze podstawy współczesnej aerodynamiki. W roku 1909 wydał Drzewiecki pracę Les hélices aériennes. Théorie générale des propulseur hélicoidaux („Śmigła powietrzne. Teoria ogólna napędów śmigłowych”), będącą rozwinięciem opublikowanej w 1892 metody rachunkowego wyznaczania śrub napędowych. Prekursorska teoria napędów śmigłowych Drzewieckiego została ogólnie przyjęta w nauce i nagrodzona przez francuską Akademię Nauki w 1920 roku. W tym samym roku Drzewiecki opublikował swoją kolejną pracę „Ogólna teoria pędnika śrubowego”.
Polski wynalazca i w dziedzinie lotnictwa nie ograniczał się wyłącznie do prac teoretycznych. W 1909 roku zaprezentował model prototypu płatowca „Canard”, który wyposażył w tylne śmigło i – co było zabiegiem prekursorskim – samoczynne urządzenia stabilizacyjne. W 1913 powstał aeroplan „Drzewiecki”, na którym wypróbowano jego rozwiązania. W latach 1926–1929 skonstruował śmigło o łopatkach nastawnych. Przez wiele lat był popularną postacią we francuskim świecie nauki, a jego dom stał zawsze otworem dla licznej grupy młodych – naturalnie w większości polskich i francuskich – naukowców i był częstym miejscem ich dysput. Z inicjatywy Drzewieckiego wybudowano pierwszy we Francji tunel aerodynamiczny.
Niemal do końca I wojny światowej Drzewiecki pracował w swoim laboratorium doświadczalnym Eiffel przy 67 rue Boileau paryskiej dzielnicy Auteuil, koncentrując się pod koniec życia głównie na dalszych badaniach śmigieł. Bardzo długo utrzymywał się w dobrym zdrowiu (do tego stopnia, że pewnego razu usłyszał od agenta ubezpieczeniowego: Monsieur Drzewiecki, pan zrujnuje nasze towarzystwo!), w chwili śmierci miał ponad 93 lata.
Drzewiecki wspierał polskie badania naukowe w dziedzinie aeronautyki, a w testamencie zapisał polskiemu państwu swą paryską pracownię w Auteuil. W 1929 roku otrzymał tytuł Honorowego Członka polskiej organizacji Ligi Obrony Powietrznej Państwa.
źródło: wikipedia
About Author
