Opublikowano orzeczenie w sprawie wyroku o Herbie Kalwarii

W artykule z 30 lipca br. „Naród, który nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości” – czyli czy Kalwaria posiada herb?, obiecałem mieszkańcom pokazać wyrok WSA w Krakowie po jego udostępnieniu w bazie orzeczeń. Oto on poniżej, w całości:

Sentencja

Sygn. akt III SA/Kr 338/22 | [pic] W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 28 lipca 2022 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w składzie następującym:, Przewodniczący Sędzia: WSA Ewa Michna (spr.), Sędziowie: WSA Janusz Kasprzycki, WSA Tadeusz Kiełkowski, Protokolant: Specjalista Agata Zaręba-Piotrowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lipca 2022 r., sprawy ze skargi Wojewody Małopolskiego na uchwałę Rady Miejskiej w Kalwarii Zebrzydowskiej z dnia 27 czerwca 2013 r. nr XXXII/285/2013 w sprawie: Uchwalenia Statutu Gminy Kalwaria Zebrzydowska stwierdza nieważność § 3 ust. 5 Statutu Gminy Kalwaria Zebrzydowska stanowiącego Załącznik Nr 1 do zaskarżonej uchwały oraz Załącznika Nr 2 do Statutu Gminy Kalwaria Zebrzydowska

Uzasadnienie

Wojewoda Małopolski wniósł skargę na § 3 ust. 5 Statutu Gminy Kalwaria Zebrzydowska, stanowiącego załącznik nr 1 do uchwały Rady Miejskiej w Kalwarii Zebrzydowskiej nr XXXII/285/2013 z 27 czerwca 2013 r., w sprawie uchwalenia statutu Gminy Kalwaria Zebrzydowska oraz na załącznik nr 2 do wskazanego Statutu.

W uzasadnieniu skargi Wojewoda wskazał, że zaskarżoną uchwałą Rada przyjęła wizerunek i opisu herbu Miasta Kalwaria Zebrzydowska nie zachowując wymaganej prawem procedury uchwalenia herbu, związanej w szczególności z obowiązkiem uzyskania opinii właściwych organów. W toku postępowania wyjaśniającego Przewodniczący Rady Miejskiej w Kalwarii Zebrzydowskiej wskazywał, że opis herbu zawarty w Statucie Gminy przyjętym ww. uchwałą nr XXXII/285/2013, był tożsamy z opisem herbu zawartym we wcześniejszych statutach, co uzasadniało, jego zdaniem, brak obowiązku zachowania procedury opiniowania herbu przez właściwe organy. Przewodniczący Rady Miejskiej powołał się na opinię prawną, w której wyrażono pogląd, że: „skoro określone symbole zostały ustanowione w czasie, kiedy wzory tych symboli nie wymagały uprzedniego zaopiniowania przez Ministra Właściwego do Spraw Administracji Publicznej, to zgodnie z prawem stały się one znakami wyróżniającymi to miasto spośród innych gmin. Przeniesienie ich w tym kształcie do nowego statutu nic w tej kwestii nie zmienia”. Z kolei w piśmie z 14 lipca 2021 r. Przewodniczący Rady Miejskiej wyjaśnił, że: „w dokumentacji będącej w posiadaniu Biura Rady Miejskiej w Kalwarii Zebrzydowskiej nie znajdują się dokumenty potwierdzające zaopiniowanie wzoru herbu Miasta Kalwaria Zebrzydowska w roku 1999, ani też w latach późniejszych”.

Wojewoda wskazał, że ustawa z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz. U. Nr 162, poz. 1126 z późn. zm.) wprowadziła zmiany w art. 3 ustawy z 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach (Dz. U. Nr 31 poz. 130). Zgodnie z brzmieniem 3 art. 3 nadanym na mocy tej ustawy, jednostki samorządu terytorialnego mogły ustanawiać własne symbole, w tym herby, przy czym wzory symboli wymagały zaopiniowania przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Przepis ten obowiązuje od 1 stycznia 1999 r.

Wojewoda wskazał też na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 października 2008 r., II OSK 1381/08, w którym sąd administracyjny wyraził stanowisko, że użyte w ww. art. 3 pojęcie „ustanawiane są” powinno być rozumiane w znaczeniu materialnym jako wprowadzenie istotnie nowych symboli, a nie wyłącznie w sensie formalnym jako sam fakt podjęcia nowej uchwały. Sąd stwierdził też, że: „skoro określone symbole zostały ustanowione 1 stycznia 1999 r., a więc w czasie kiedy wzory tych symboli nie wymagały uprzedniego zaopiniowania przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej, to zgodnie z prawem stały się one znakami wyróżniającymi to Miasto spośród innych Gmin”.

Dalej organ nadzoru wywodził, że zgodnie z dotychczasowymi wyjaśnieniami władz gminy, w dniu 1 stycznia 1999 r. obowiązywał herb stanowiący załącznik nr 2 do uchwały nr XV/121/96 Rady Miasta Kalwaria Zebrzydowska z 16 lutego 1996 r. w sprawie uchwalenia statutu Gminy. Wizerunek herbu zawarty w załączniku nr 2 tej uchwały, w ocenie Wojewody, różnił się od wizerunku herbu zawartego w załączniku nr 2 do uchwały nr XXXII/285/2013. Natomiast nie było możliwe porównanie opisów tych herbów, gdyż uchwała nr XV/121/96 takiego opisu nie zawierała. Dodatkowo Komisja Heraldyczna przy Ministrze Spraw Wewnętrznych i Administracji w piśmie z 21 stycznia 2022 r. zajęła stanowisko w tej sprawie stwierdzając, że Komisja ta nigdy nie opiniowała herbu Miasta Kalwaria Zebrzydowska, zaś przyjęcie nowego wzoru herbu, ustanowionego w 2013 r. bez wymaganej i pozytywnej opinii ministra właściwego ds. administracji publicznej stanowiło naruszenie art. 3 ust. 3 ustawy o odznakach i mundurach.

W oparciu o powyższe Wojewoda wniósł o stwierdzenie nieważności kwestionowanych zapisów Statutu.

W odpowiedzi organ podał, że uchwałą nr XXXII/285/2013 z 27 czerwca 2013 r. przyjęty został Statut Gminy Kalwaria Zebrzydowska. Projekt uchwały w sprawie Statutu Gminy Kalwaria Zebrzydowska został przygotowany przez Doraźną Komisję Statutową. Organ przyznał, że nie zasięgnął w 2013 r. opinii Komisji Heraldycznej odnośnie wzoru herbu, co wynikało z faktu, że zgodnie opinią przekazaną przez ówczesnego Burmistrza Miasta – w piśmie z 9 stycznia 2013 r. , który opierał się na opinii prawnej, nie zachodziła konieczność wszczęcia procedury opiniowania herbu.

Na rozprawie w dniu 28 lipca 2022 r. pełnomocnik Gminy wnosił i wywodził jak w odpowiedzi na skargę, wskazując, że w jego opinii, co do zasady wygląd herbu się nie zmienił.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył co następuje.

Skarga zasługiwała na uwzględnienie ponieważ wersja graficzna ustanowionego w zaskarżonej uchwale herbu gminy różniła się od wersji herbu ustanowionego w uchwałach podjętych przed wejściem w życie nowelizacji ww. ustawy o oznakach i mundurach tj. przed 1 stycznia 1999 r.

Sąd zgadza się z przytoczonym w skardze poglądem Naczelnego Sądu Administracyjnego zawartym w wyroku z 28 października 2008 r., II OSK 1381/08, że ustanowione przed 1 stycznia 1999 r. herby i symbole zgodnie z prawem stały się znakami wyróżniającymi spośród innych gmin. Rzecz jednak w tym, że wersja graficzna herbu ustanowionego w 1996 r. w uchwale Rady Gminy, różni się od wersji ustalonej w zaskarżonej uchwale z 2013 r.

Z akt sprawy wynika, że herb Gminy Kalwaria Zebrzydowska został ustalony w statucie Gminy (§ 2 ust. 2) w uchwale Nr XV/121/96 Rady Miasta Kalwaria Zebrzydowska z dnia 16 lutego 1996 r. w sprawie uchwalenia Statutu Gminy Kalwaria Zebrzydowska. Egzemplarz tej uchwały (z 1996 r.) znajdujący się w aktach sprawy zawiera jedynie czarnobiałą wersję graficzną herbu, ale już porównanie jej z wersją ustaloną w zaskarżonej uchwale, wskazuje na istniejące różnice.

Oba herby (z 1996 i 2013 roku) co do zasady są herbem szlacheckim Radwan, którym to herbem pieczętowali się m.in. Zebrzydowscy. Herb ten w tarczy zawiera chorągiew kościelną o trzech polach, z frędzlami u dołu i z krzyżem kawalerskim. Niemniej jednak z akt wynika, że wersja herbu z 1996 r. zawiera labry okalające tarczę herbową i trzy strusie pióra umieszczone w klejnocie nad hełmem w koronie. Dodatkowo wersje z 1996 i 2013 r. różnią się m.in. kształtem tarczy herbowej; powierzchnią pól chorągwi; kolorem drzewca. Sąd zgadza się również z twierdzeniami Wojewody, że ponieważ w uchwale z 1996 r. nie zawarto opisu herbu, to nie było możliwe porównanie obu wersji. Bezspornie tylko w zaskarżonej uchwale z 2013 r. w § 2 statutu opisano herb jako: „W polu czerwonym złota chorągiew kościelna o trzech polach, z frędzlami, zawieszona na poprzecznym drzewcu ze złotym krzyżem bezpośrednio na nim opartym”. Natomiast uchwała z 1996 r. nie zawiera jakiegokolwiek opisu, a znajdujący się w aktach sprawy załącznik do Statutu jest wersji czarnobiałej, co uniemożliwia i w tym zakresie dokładniejsze porównanie obu herbów. Jedynie proste porównanie herbu z 2013 r. z wersją z roku 1996 wskazuje na dodatkową różnicę – wypełnienie kolorem brązowym drzewca chorągwi w herbie z 2013 r. podczas gdy wersja czarnobiała z 1996 r. nie zawiera wypełnienia drzewca kolorem w tej części.

Z tych to powodów Sąd uznał, że rację miał organ nadzoru zarzucając brak wymaganej art. 3 ust. 3 ustawy o odznakach i mundurach opinii ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Zatem, dokonana w niniejszej sprawie kontrola legalności zaskarżonej uchwały doprowadziła do wniosku, że podjęta ona została z istotnym naruszeniem prawa w rozumieniu art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 z późn. zm.), co uzasadnia stwierdzenie jej nieważności w zaskarżonej części.

Z tych to powodów Sąd, działając na podstawie art. 147 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.) w związku z art. 91 ust. 1 i 94 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, orzekł o stwierdzeniu nieważności zaskarżonej uchwały w zaskarżonej części.

Niezależnie od powyższych uwag Sąd poddaje rozwadze Radzie Gminy Kalwaria Zebrzydowska, aby przy podjęciu prac legislacyjnych zmierzających do ustalenia herbu Miasta Kalwarii Zebrzydowskiej rozważyła, analogicznie jak to uczynił ustawodawca w ustawie z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1509 z późn. zm.), wskazanie współrzędnych trójchromatycznych barw herbu.”

Na dzień dzisiejszy orzeczenie jest nieprawomocne, stronie przysługuje odwołanie do NSA w Warszawie. Po uprawomocnieniu się tego wyroku w takiej formie, Kalwaria [miasto/gmina] nie będzie posiadała herbu. Oceniając argumenty obu stron odwołanie do NSA nie ma żadnych szans merytorycznych, jest stratą czasu i pieniędzy, chyba że prawnicy urzędu znajdą jakieś uchybienia proceduralne, ale będzie to wtedy tylko kosztowna gra na czas. Najważniejszy fragment uzasadnienia – wytłuściłem.

Dla mnie w całej sprawie poraża stanowisko przewodniczącego rady, bowiem w trakcie korespondencki z Wojewodą: „Przewodniczący Rady Miejskiej w Kalwarii Zebrzydowskiej wskazywał, że opis herbu zawarty w Statucie Gminy przyjętym ww. uchwałą nr XXXII/285/2013, był tożsamy z opisem herbu zawartym we wcześniejszych statutach.”

Publicznie zadam w tym miejscu pytanie: Panie Przewodniczący, czy Pan ma dobry wzrok, czy może Pan musi zmienić okulary? skoro dla Pana oba herby są jednakowe!

Dla mnie osobiście jest to potwierdzenie nieprawdy w korespondencji urzędowej, art. 271 § 1 kk, w związku z czym oczekuje od niego natychmiastowego podania się do dymisji.

Piotr Moskała

Ps.

1. art. 271 § 1 kk,

Funkcjonariusz publiczny lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

2. Statut z 2013 zawiera bardzo dużo zapisów nie zgodnych z prawem głównie z ustawą o samorządzie gminnym, radni o tym od dawna wiedzą, ale nic z tym nie robią, dlatego wkrótce Wojewoda i WSA będą musieli rozpatrywać kolejne skargi.

materiał płatny
komentarze wyłączone na życzenie autora

About Author

Piotr Moskała

See author's posts

Reklama